هنر مقرنس

مقرنس

   زیباترین عنصر تزئین پَس تاق، مقرنس است. پس تاق عبارت است از چشمه یا گُنبد و نیم گنبد پوشش ایوان ،که باربَر بود  و در پس مقرنس و کاربندی است . استادان کاربند همه ی هنر خود را در آن ها به نمایش گزارده اند . شکل مقرنس بستگی به فکر و سلیقه ی آنان دارد. یعنی به تعداد استاد کاران کاربند، می تواند شکل  مقرنس ها متنوع باشد . اما کلیه ی آن ها با استفاده ازچند آلت محدود ساخته می شوند . تنها طرز قرار گرفتن آلت ها در کنار هم، تنوع مقرنس ها را سبب می شود. مهارت و هنر استاد کاربند در زیبایی ایجاد مقرنس ها، نقش اساسی واصلی را دارد .

   مقرنس به آنچه به شکل نردبان و پله پله ساخته شده باشد، گفته می شود که مانند آویزه هایی قندیل مانند ساخته می شود. همچنین مقرنس  به کوه هایی با رگه های افقی که خاک های زیرسنگهایش خالی شده باشد اطلاق می شود . در واقع مقرنس چیزی شبیه به پوزه ی آهو است .

موش پا – شاپَرک – تَخت (غیر منتظم – منتظم – لوزی ) – تُرنج – شمسه – طاس  – تَنوره – تی(T)،آلات اصلی تشکیل دهنده ی مقرنس هستند.

با توجه به اینکه با مصالح سنگین مانند آجر ،و یابا مصالح سبک تر مانند آیینه،کاشی و یا گچ ساخته شوند،اجرای مقرنس تفاوت می کند .

   آلت های مقرنس معمولاً مقداری به صورت عمودی ساخته می شوند و سپس با قوس مناسب به قطار بعدی می رسند.در کاشیکاری معمولاً دور هر آلت  مقرنس، یک کاشی باریک آبی رنگ(به رنگ های دیگر،نظیر سفید،سیاه و...نیز دیده شده) به نام حمیل قرار می گیرد و پس از آن کاشی کاری یا آجر کاری یا گچبری آلت ها انجام می شود.